Во последните години, пазарот на брзи кредити во Македонија доживеа значителен раст. Компании како Иуте Кредит и Тиго станаа препознатливи имиња, нудејќи брз пристап до готовина за граѓаните. Меѓутоа, овој тренд носи со себе и одредени ризици и предизвици.
Популарни компании за брзи кредити
Меѓу најпознатите компании кои нудат брзи кредити во Македонија се:
- Иуте Кредит: Нуди потрошувачки кредити до 600.000 денари со рок на отплата до 60 месеци.
- Тиго: Овозможува брзи кредити до 200.000 денари само со лична карта.
- Кредисимо: Нуди кредити до 30.000 денари со грејс период до 45 дена.
- Монимакс: Современа компанија која нуди брзи и едноставни финансиски решенија.
Овие компании привлекуваат клиенти со ветувања за брзо и лесно одобрување на кредити, често без потреба од дополнителна документација или жиранти.
Високи каматни стапки и ризици
И покрај привлечноста на брзите кредити, експертите предупредуваат на неколку клучни ризици:
- Високи каматни стапки: Годишните каматни стапки може да достигнат и до 70%, што е значително повисоко од традиционалните банкарски кредити.
- Кратки рокови за отплата: Многу од овие кредити имаат кратки рокови за отплата, што може да создаде дополнителен финансиски притисок.
- Скриени трошоци: Често постојат дополнителни такси и провизии кои не се јасно наведени на почетокот.
Измами и злоупотреби
Во последно време, се појавија загрижувачки извештаи за измами поврзани со брзите кредити. Организирани криминални групи од Македонија, Косово и Бугарија биле вклучени во шеми за земање кредити на туѓо име, користејќи украдени лични податоци. Истражувачката репортерска лабораторија (ИРЛ) објави документарен филм “Украдени животи“, кој открива дека десетици граѓани биле жртви на ваков вид измама. Во еден случај, 44-годишна скопјанка открила дека на нејзино име биле подигнати дури седум брзи кредити без нејзино знаење.
Реакции и мерки
Како одговор на овие проблеми, државата презеде неколку чекори:
- Зголемување на минималниот капитал за основање финансиско друштво од 100.000 на 500.000 евра.
- Воведување на ограничувања на месечните кредитни обврски до 70% од приходите на барателот.
- Засилени проверки и верификација на идентитетот на барателите на кредит.
Групацијата на небанкарски финансиски друштва тврди дека само 0,045% од одобрените кредити се поврзани со измами, но признава дека и понатаму работат на подобрување на безбедноста.
Заклучок
Иако брзите кредити може да бидат корисна алатка во итни финансиски ситуации, експертите советуваат внимателност. Граѓаните треба темелно да ги разгледаат условите, да ги проценат своите финансиски можности и да бидат свесни за потенцијалните ризици пред да се одлучат за ваков вид на задолжување. Истовремено, надлежните институции мора да продолжат со засилени контроли и регулативи за да се спречат злоупотреби и да се заштитат потрошувачите.